Trend in de toekomst
Het aantal sportaccommodaties zal in de toekomst niet dalen of stijgen. Wel is er een verschuiving te verwachten van het soort accommodaties en de locaties.
Verantwoording
Driekwart van de sportclubs maakt gebruik van een accommodatie om te sporten. De helft van de sporters sport in of bij sportaccommodaties. Bij de jeugd (waar 85% lid is van een sportvereniging) is dat nog hoger. Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) onderscheidt verschillende soorten accommodaties:
- Zwembaden (openbaar toegankelijk): tussen 2000 en 2012 met 8% gedaald.
- Overdekte accommodaties (bv. sport- en tennishallen): tussen 2000 en 2012 met 2% toegenomen.
- Openluchtaccommodaties (bv. golfbanen en sportveldencomplexen): tussen 2000 en 2006 met 8% afgenomen, maar sindsdien niet meer. Deze afname was vooral te zien bij accommodaties voor één tak van veldsport (voetbal, tennis en andere veldsporten).
- Jachthavens: tussen 2000 en 2012 min of meer constant gebleven.
Verwachte ontwikkelingen
Demografische ontwikkelingen
Vanwege de vergrijzing (+/-), de ontgroening (+/-) en een groeiend aandeel niet-westerse migranten (+/-) zal de vraag naar verschillende sporten verschuiven. Naar verwachting zal het aantal voetbalvelden en basketbalhallen afnemen, terwijl de vraag naar golf, fitness en andere sporten zal toenemen. Veel zwembaden worden nu al gesloten, omdat de interesse voor de zwemsport afneemt.
Economische ontwikkelingen
Veel sportaccommodaties zullen in de toekomst van publiek naar privaat gaan, vanwege de commercialisering van het vrijetijdsaanbod (+). Daarnaast openen private partijen nieuwe sportaccommodaties. De fitnessbranche en ook yogascholen zijn een hiervan een goed voorbeeld: zij openden in de laatste decennia een recordaantal accommodaties, vooral in de binnensteden.
Sociaal-culturele ontwikkelingen
De laatste jaren zijn voor outdoorsporten indooraccommodaties geopend zoals klimhallen, skipistes en skatebanen. Hier liggen verschillende oorzaken en ontwikkelingen aan ten grondslag. Vrije tijdsbesteding, waaronder aan sport, wordt in toenemende mate een zoektocht naar belevenissen (+) en een manier om uiting te geven aan de eigen identiteit en leefstijl. Hedonistische waarden (genieten van het leven, plezier maken, nieuwe dingen beleven) worden steeds belangrijker.Door de toename van de ongeorganiseerde sport (-) is er minder behoefte aan sportaccommodaties en komt de openbare ruimte steeds meer in beeld als locatie voor sport, bewegen en actieve vormen van recreatie. Denk hierbij aan (autovrije) wandelzones en (hard)looppaden.
Technologische ontwikkelingen
Technologische ontwikkelingen (-) gaan het in de toekomst mogelijk maken dat sportaccommodaties voor meerdere sporten ingezet worden, waardoor ze intensiever kunnen worden gebruikt. Kunstgras speelt daarin een belangrijke rol, maar ook lijnenbelichting voor het projecteren van verschillende speelvelden. Nieuwe onderlagen voor sportvelden buiten zorgen voor een seizoensverlenging. Bijvoorbeeld: mensen kunnen ook in herfst en winter buiten tennissen.
Ecologische (omgeving)ontwikkelingen
Met het toenemen van de druk op de ruimte is een ontwikkeling zichtbaar van leegstand van kantoorpanden en herindeling van steden (+). Dit biedt veel mogelijkheden voor de sport in stedelijke gebieden. Naar verwachting neemt het aantal accommodaties in de steden toe (zie de voorbeelden van fitness en yoga onder economische ontwikkelingen). Tegelijkertijd zal het aantal accommodaties in krimpgebieden afnemen vanwege de leegloop van deze perifere gebieden (-).
Politieke en institutionele ontwikkelingen
Op dit moment is de financiële druk op het behoud van bestaande sportaccommodaties hoog. De toenemende kosten voor zorg en welzijn zullen in de toekomst steeds meer op andere gemeentelijke uitgaven en kostenposten drukken. Gemeenten hebben eveneens te maken met bezuinigingsopgaven (-) (Hoekman & van den Dool, 2015). Als in de komende jaren verder wordt bezuinigd, kan dit leiden tot minder aantrekkelijke accommodaties of tot het sluiten ervan. Voordat de gemeenten zich ontfermden over de bouw, het onderhoud en het beheer van accommodaties lag de verantwoordelijkheid voor veel accommodaties bij private investeerders, samen met vrijwilligers en sporters. De verwachting is dat het deels naar die situatie teruggaat. Voor veel clubs blijft de gemeente de aangewezen financier voor de meer structurele investeringen. Onduidelijk zijn nog de gevolgen van diverse dreigingen in de fiscale en financieringssfeer voor het aantal sportaccommodaties.
Toelichting: ++ = sterke impact om trend te laten stijgen, + = impact om trend te laten stijgen, - = impact om trend te laten dalen, -- = sterke impact om trend te laten dalen, +/- = kan zowel de trend laten stijgen als dalen, = = geen invloed op de trend, maar wel op de onderliggende processen.