Trend in de toekomst

Vrijwilligerswerk zal de komende jaren gelijk blijven of licht dalen. Dit heeft vooral te maken met demografische ontwikkelingen, individualisering, het toenemende belang van flexibiliteit onder potentiële vrijwilligers en de vraag naar vrijwilligers op andere gebieden.

Verantwoording

De sport in Nederland is ondenkbaar zonder de betrokkenheid en wekelijkse arbeidsinzet van miljoenen mensen voor hun club. Van alle volwassen Nederlanders is omstreeks de 15% actief als vrijwilliger in de sport. Hierin is tussen 2000 en 2013 weinig verandering te zien (Tiessen-Raaphorst, 2015).

Verwachte ontwikkelingen

Demografische ontwikkelingen

De komende jaren is er een toename van de groepen die over het algemeen minder vrijwilligerswerk doen, zoals ouderen (-) en niet-westerse migranten (-) (Tiessen-Raaphorst, 2015). Daar staat tegenover dat ouderen de komende jaren steeds fitter worden en dus mogelijk langer actief kunnen zijn. Daarnaast is er nu al een trend te zien dat ook steeds meer niet-westerse allochtonen vrijwilligerswerk gaan doen bij de sportclub.

Economische ontwikkelingen

Er is een stijgende commercialisering (=) van de sport te onderscheiden. Dit is onder andere terug te zien in het feit dat er steeds meer en grotere sportevenementen worden georganiseerd. Hiervoor zijn vaak grote aantallen vrijwilligers nodig. De vrijwilligers die op deze evenementen werken, zijn echter veelal dezelfde mensen die elders ook al sportvrijwilligerswerk doen.

Sociaal-culturele ontwikkelingen

De Nederlander gaat steeds meer in ongeorganiseerd verband sporten. Door deze individualisering (-) zal er minder vraag zijn naar de ‘traditionele’ vrijwilligers. Anderzijds kan het zelf organiseren van een sportactiviteit of evenement mogelijk ook worden gezien als een vorm van vrijwilligerswerk. Minder mensen zijn bereid structureel voor langere tijd grotere taken op zich te nemen. Vrijwilligers willen flexibiliteit (-), terwijl clubs de vrijwilligers willen vastleggen. Dit botst. Als clubs geen flexibiliteit bieden, zullen vrijwilligers afhaken. De komende jaren wordt een afname verwacht, omdat het clubs tijd kost zich aan te passen.

Technologische ontwikkelingen

Technologische ontwikkelingen (+/-) hebben invloed op de inhoud van het vrijwilligerswerk. Sommige technologieën nemen mensen werk uit handen, zoals de administratie. Andere creëren nieuw werk, zoals een website. Op het totale volume van het benodigde vrijwilligerswerk zullen technologische ontwikkelingen naar verwachting weinig effect hebben.

Ecologische ontwikkelingen

Krimp (-) leidt tot minder mogelijkheden voor vrijwilligerswerk in de krimpgebieden. Sportclubs zullen verdwijnen als gevolg van te weinig leden en hiermee zal ook de vraag naar vrijwilligers afnemen. Anderzijds gaan de sporters en vrijwilligers die vertrekken uit de krimpgebieden wel weer ergens anders wonen, en mogelijk gaat een deel hiervan daar weer sporten en vrijwilligerswerk doen.

Politieke ontwikkelingen

Een participatiesamenleving (-) moet meer beroep doen op vrijwilligers. Op dit gebied moet sport concurreren met andere gebieden waar vrijwilligers nodig zijn (bijvoorbeeld mantelzorg, cultuur en inrichting van de omgeving). Over de hele linie wordt verwacht dat het beroep op de vrijwilliger op andere gebieden sterker is. Er zal dus een daling zijn in de vrijwilligers voor sport.

Vrijwilligerswerk in sport hangt samen met clublidmaatschap. Als dat afneemt, heeft dit een negatief effect op het aantal vrijwilligers dat nodig is en zich aanbiedt.

Toelichting: ++ = sterke impact om trend te laten stijgen, + = impact om trend te laten stijgen, - = impact om trend te laten dalen, -- = sterke impact om trend te laten dalen, +/- = kan zowel de trend laten stijgen als dalen, = = geen invloed op de trend, maar wel op de onderliggende processen.