Verantwoording

De beweegvriendelijkheid van de omgeving is de mate waarin de fysieke omgeving gelegenheid geeft tot vormen van sport, spel, actieve recreatie en actief transport, in het bijzonder lopen en fietsen. De veronderstelling is dat een meer beweegvriendelijke omgeving bijdraagt aan meer sport en bewegen. De kernindicator beweegvriendelijke omgeving bedraagt 2,56 per 10.000 inwoners. Deze waarde verschilt per regio en gemeente. De kernindicator is opgebouwd uit 6 deelindicatoren:

1. Publieke sportaccommodaties
2. Sport- en speelplekken
3. Sport- en speelruimtes
4. Routes (paden)
5. Buitengebied
6. Nabijheid van voorzieningen

Verwachte ontwikkelingen

Demografische ontwikkelingen

Door de groei van de bevolking (-) neemt de druk op de vrije ruimte toe. Dit betreft voornamelijk steden en dichtbebouwde gebieden. De druk op de vrije ruimte leidt tot intensivering van de beschikbare ruimte. Tegelijkertijd is er ook sprake van leegloop van perifere gebieden (-). In deze krimpgebieden staat het behoud van de dagelijkse voorzieningen als school en supermarkt onder druk en verdwijnen ze uit de dorpen. Hierdoor zal de gemiddelde afstand tot de dagelijkse voorzieningen voor de meeste mensen toenemen waardoor de bereikbaarheid per fiets of lopend afneemt.

Sociaal-culturele ontwikkelingen

De toegenomen behoefte aan beleving (+) van de samenleving biedt kansen voor het beweegvriendelijk maken van de omgeving. Recreatie, ontspanning, vermaak en sport gaan steeds meer vervlechten. Een voorbeeld hiervan is een hardlooproute in Eindhoven waar lantaarns gaan branden op het moment dat je daar hardloopt. Prestatie wordt daar direct beloond door spelelementen, de zogenaamde gamification.

Technologische ontwikkelingen

Big data en technologische middelen bieden veel mogelijkheden om omgevingen meer beweegvriendelijk te maken. Door de opkomst van het zelfmonitoren (+) van beweeggedrag en prestaties met behulp van het gps komen veel data beschikbaar. Stedenplanners gebruiken gebruikte fiets- en hardlooproutes voor stadsontwikkeling. Aan de andere kant vergroten apps op smartphones de bruikbaarheid en vindbaarheid van een omgeving. Gamification (+) is in opkomst. In de openbare ruimte zullen steeds meer technologische elementen voorkomen, zoals interactieve games, die ons vermaken en laten bewegen.

Ecologische ontwikkelingen

Zoals al eerder genoemd neemt de druk op de vrije ruimte (-) in steden toe door de groei van de bevolking. Steden worden dicht gebouwd tot de laatste vierkante meter. Voor groen moet je steeds vaker de stad uit. In het buitengebied groeit de totale oppervlakte bos, heide en zand/strand. Steeds vaker kan men sporten, spelen en actief recreëren in het buitengebied. Stedelijke uitbreidingen ten koste van natuurgebied en ‘ontginningen’ komen nauwelijks tot niet meer voor. Wel zal het zo zijn dat lokaal/regionaal het areaal buitengebied per inwoner kan dalen door bevolkingsgroei ter plaatse. In gebieden met demografische krimp kan zich het tegenovergestelde voordoen.

Politieke en institutionele ontwikkelingen

De aandacht voor gezondheid (+) is toegenomen in de maatschappij. De gevolgen van de obesogene samenleving (omgeving die uitnodigt tot eten en weinig bewegen) zijn de afgelopen jaren duidelijk geworden: het aantal mensen met beweegarmoede en overgewicht is flink gestegen. De laatste jaren is sport en bewegen zichtbaarder geworden in de openbare ruimte, doordat gemeenten fors hebben geïnvesteerd in openbare sport- en speelruimtes (+) zoals Cruyff Courts, outdoorfitnessplaatsen en gezonde schoolpleinen. Vanuit milieuoogpunt is er veel aandacht voor het bevorderen van actief transport (lopen en wandelen).

Toelichting: ++ = sterke impact om trend te laten stijgen, + = impact om trend te laten stijgen, +/- = geen impact op de trend, - = impact om trend te laten dalen, -- = sterke impact om trend te laten dalen.